AYŞE GÜR DENTAL – BEYAZLATMA

BEYAZLATMA(BLEACHİNG)

Son yıllarda artan estetik uygulamalar içersinde yer alan ‘diş beyazlatma(bleaching)’,kişinin optimal bir estetik görüntüye kavuşmasına yardım eder.
Diş beyazlatma, çeşitli nedenlerle rengi değişikliğe uğramış tek bir dişe uygulanabileceği gibi,tüm dişlere de uygulanabilir.

Beyazlatma uygulamaları ;
1-Office bleaching (muayenehanede uygulama)
2-Home bleaching (evde uygulama)
Şeklinde yapılmaktadır.

1-Office bleaching: Muayenehane koşullarında uygulanır.Ya mine üzerinde ki renklenmelerin giderilmesi ile ki buna external beyazlatma denir ya da devital(canlı olmayan, kanal tedavisi görmüş) dişlerin iç yapılarında uygulanan renk açma işlemi ki buna da internal beyazlatma denir,şeklinde 2 türlü uygulaması vardır.

Yüzeysel renklenmeler çay, kahve, sigara, şarap gibi yiyecek ve içeceklerle olabildiği gibi bazı klor heksidinli ilaçların kullanılmasıyla da olabilir.Bu tip renklenmeler, diş hekiminin yapacağı detartraj ve polisaj işlemleriyle giderilebilir.Şayet diş sert dokusuna kadar nüfuz etmiş bir renklenme varsa o zaman beyazlatma işlemi ile dişin rengi açılabilir.

Kimi zaman diş gelişiminin erken safhalarında alınan sistemik ilaçlar dişin mine ve dentin dokusunda hasarlı veya eksik mineralizasyonlarla gelişim bozukluklarına bağlı sarı- kahverengi- yeşil- gri renk bozuklukları yaratabilirler.

Bazen de yaşanılan bölgeye has olarak içme sularında bulunan fazla flour, dişlerde grimsi bir renk oluştururlar.Bunların hepsi içsel renkleşmelerdir ve yüzeysel temizliklerle giderilmesi mümkün değildir.Bu tip durumlarda yalnız başına beyazlatma uygulamaları da estetik anlamda yeterli bir sonuç vermeyecektir.Geneldeprotetik bir girişim ( veneer kuronlar veya laminate kaplamalar gibi) gerekli olabilmektedir.

Bir de iatrojenik( diş hekiminin neden olduğu) içsel renklenmeler vardır. Mesela kanal tedavisi sırasında iyi temizlenmemiş pulpa artıkları, gümüş kon kullanımı, iyot içerikli kanal dolgu patları, gümüş dolguların yaptığı renklenmeleri sayabiliriz.Bu tür renklenmelerde beyazlatma işlemi çok olumlu sonuçlar vermektedir.

Bu tip renkleşmelerin muayenehane ortamında beyazlatılması daha uygun olacaktır.Diş hekiminin muayenehanesinde uygulayacağı beyazlatma ajanlarının etken maddesi carbamid peroksit %30, ya da hidrojen peroksit(H2O2) %38 gibi ajanlardır.

2-Home bleaching
Kişinin yine doktor kontrolünde ama evde kendi kendine uyguladığı bir beyazlatma sistemidir. Burada kullanılan beyazlatma ajanlarının içeriğindeki etken madde Office tipinde kullanılanla aynı olmakla birlikte konsantrasyonları daha düşüktür.Kişinin dişlerine özel olarak hazırlanmış şeffaf plakların içersine beyazlatma ajanı konur,dişlere takılır, fazlası fırçayla alınır ve ürünün prospektüsünde yazdığı şekilde 3- 8 saat ağızda bekletilir. Gece yatarken uygulanabileceği gibi gün içersinde de rahatlıkla kullanılabilir.Burada önemli olan mutlaka doktor kontrolüdür.Hedeflenen beyazlığa ulaşıldıktan sonra işlem bitirilir ve aynen Office tipinde olduğu gibi dişler cilalanır ve flourlanır.

Beyazlatmada kullanılan ajanlar
Devital dişlerin beyazlatılmasında kural olarak sodyum perborat ve ya karbamit peroksit gibi beyazlatıcı ajanlar dişin pulpa odasına konur ve ortalama 3 gün beklenir.Yüzeysel beyazlatmada karbamit peroksit bazlı oksijenli beyazlatma ajanları ya da hidrojen peroksit (H2O2) kullanılmaktadır.

Beyazlatma ile ortaya çıkabilecek yan etkiler şunlardır;
-Ağız mukozası irritasyonları
-Dişlerde postoperatif hassasiyetin oluşması
-Kompozit dolgularda değişiklikler

Beyazlatmanın başarısı ve etki süresi;

Bir araştırmaya göre birer saatlik iki uygulama ile gece boyunca yapılan sekiz saatlik uygulama arasında beyazlatma başarısı açısından bir fark yoktur.Bu da demektir ki ister muayenehane ortamında olsun isterse kişinin kendi kendine evde uyguladığı beyazlatma olsun, sonuç açısından bir fark olmamaktadır.Yalnız önemli olan her iki uygulamada da mutlaka doktor kontolüşarttır.Hedeflenen beyazlatma etkisi, her hastaya ve hasta için seçilmiş beyazlatma maddesine göre değişmektedir.

Restorasyonlar üzerine etkisi;
Beyazlatma ajanlarının protezler üzerine özellikle porselen restorasyonlar üzerinde bir etkisi yoktur.Amalgam dolgulardan civaçıkarabilir.Çinkofosfat ve cam ionomerlerçözünebilir.Kompozit dolgular beyazlatma ile daha açık bir renk alabilir,sertliklerideğişebilir,yüzeyleri pürüzlü bir hale gelebilir.Bunların sonucu olarak kompozitte çatlaklar oluşabilir.Mine alanlarının rengi genelde dolgulara göre daha çok açılmakta ve bu nedenle dolgular daha koyu olarak göze çarpmaktadır.Bu kötüleşen estetik durum nedeniyle restorasyonların değiştirilmesi endikedir.

SONUÇ OLARAK;

Geleneksel beyazlatma maddeleri mutlaka doktor kontrolünde uygulanmalıdır.Beyazlatma etkileri yaklaşık 2 yıl değişmemekte,tedavinin tekrarlanması mümkün olmaktadır.Tedavi bitiminde Diş hekimi tarafından dişler muhakkak çok iyi cilalanmalı,diş yüzeyinde oluşan muhtemel pürüzlülükler giderilmeli ve flour uygulaması yapılmalıdır.